به گزارش سلام لردگان ، طبق آخرين نظرسنجي انجام شده توسط معاونت اجتماعي ناجا مهمترين مطالبه مردم از نيروي انتظامي برخورد با مسئله مواد مخدر و معتادين در سطح جامعه است.
مواد مخدر و مصرف آن معضلي اجتماعي است که جامعه را به سوي بزهکاري سوق ميدهد و خانوادههاي زيادي بهخاطر همين مشکلات و آسيبهاي اجتماعي متلاشي شدهاند.
اعتياد يک غده سرطاني است که اگر به موقع شناسايي شود ميتوان آن را ريشهکن کرد به همين سبب سرهنگ علي بيات تجربيات خود در زمينه موادمخدر و مصرف کنندگان آن که در طول 25 سال خدمت در حوزه مواد مخدر براي پيشگيري از اين آسيب جدي طي را در مصاحبهاي در اختيار ما گذاشت.
فارس: موادمخدر از کجا به وجود آمده است؟
سرهنگ بيات: بوته خشخاش قبل از قرن پنجم ميلادي توسط سومري ها مورد شناسايي و به واسطه کشورهاي سلطه گر در جنگها بين سربازان خسته از جنگ به عنوان داروي آرام بخش و سپس به درون کاخ درباريان و پادشاهان و با حيله و نيرنگ به کانون گرم خانوادهها تحت عنوان داروي مسکن و درمان امراض رواج پيدا کرد و امروزه با تغيير دادن نوع آن به اصطلاح تنوع دادن به مواد مخدرهاي سنتي به صنعتي روز به روز رواج بيشتري پيدا کرده است.
هم اکنون پس از چندين قرن اعتياد چنان آرام و بي صدا بر جسم و جان افراد و مصرف کننده آن مستولي گشته که هيچ فرد معتادي شروع و آغاز اعتياد خودش را به ياد نمي آورد و نمي داند چگونه معتاد شده است.
براي مثال با يک رفت و آمد خيلي ساده با دوستان ناباب، شرکت در يک شب نشيني، شرکت در يک جلسه مهماني و يک شب نشيني عادي و ساده فرد در اين منجلاب غرق ميشود.
از آنجائي که اعتياد موجب تباهي ميليونها مغز فعال و متفکر شده است و اين افراد سرمايه هاي آينده جامعه بشري به شمار ميروند توچه به مقابله با مصرف آن اهميت بيشتري پيدا ميکند.
فارس: مهمترين اثر اعتياد بر جامعه چيست؟
سرهنگ بيات: اعتياد جامعه را به سوي بزهکاري سوق ميدهد و خانوادههاي زيادي بخاطر همين مشکلات و آسيبهاي اجتماعي متلاشي شدند.
در حال حاضر نيز بزرگترين دغدغه جامعه محسوب ميشود و بنا به قرائن موجود و وقوعات جرائم اين معضل يعني اعتياد به ام الجرائم معروف شده است و اکثر جرائم از اين بلاي خانمانسوز نشأت گرفته و ريشه آن بر اثر مصارف انواع مواد مخدر بوده و هست.
آمار کنوني که کاملاً دقيق نيست و بصورت تخميني اعلام گرديده نشانگر وجود بيش از دو ميليون معتاد رسمي در کشور است که جامعه را روز به روز تهديد ميکند.
لذا ميطلبد مسئولين امر چاره انديشي و در اين راستا با تمام توان و تعاملات تمامي دستگاههاي مسئول به مبارزه جدي همت کنند.
فارس: علائم و نشانه هاي مصرف انواع مواد مخدر چيست؟
سرهنگ بيات: نشانههاي مصرف انواع مواد مخدر در سه مرحله بروز ميکند، مرحله اول که فرد تازه مبتلا ميگردد بسيار مهربان و خوش اخلاق است و به صورت پي در پي در جلوي آينه ظاهر ميگردد و قيافه خود را برانداز ميکند دوست دارد بهخاطر اينکه مبادا کسي از اعضاء خانواده از قيافه ظاهري او چيزي متوجه و مشکوک شوند سعي در استحمام پي در پي ميکند.
اقدام به بلوف زدن و پر حرفي ميکند و اجازه صحبت به ديگران را نميدهد، دوست دارد هميشه او سخنگوي مجلس باشد و به گونهاي عادي خود را جلوه ميدهد که در نظر ديگران کسي متوجه اعتياد او نشود.
فرد سعي دارد پي در پي صورت خود را اصلاح کند و به گونهاي خودش را هميشه شاداب جلوه دهد، از خطاهاي خانواده خود و ديگران گذشت و صرف نظر ميکند و در اوقات نامنظم از منزل خارج ميگردد.
در نوشيدني چاي غليظ تمايل زيادي دارد، اکثر اوقات خواب آلود و کبودي لبها بروز ميکند و به مرور زمان مردمک چشم وي تنگ ميگردد.
در مرحله دوم که اعتياد فرد در نيمه ابتدايي و نسبتاً پيشرفته است فرد از نظر جثه روز به روز لاغرتر و ضعيفتر ميگردد و اطراف چشم وي دچار کبودي و تيره ميشود.
در رنگ پوست و صورت وي تغييراتي ايجاد ميگردد و همانطور که در مرحله اول اشاره شد معتاد خوش اخلاق و مهربان است در اين مرحله فردي عصباني و بدخلق ميگردد و زمانيکه اقدام به راه رفتن ميکند تقريباً حالت خميدگي به خود ميگيرد.
رفتو آمدهاي وي مکرر و در روي لبها و دستهاي وي علائم سوختگي نمايان است و مثل مرحله اول که پي در پي نظافت و استحمام ميکرد در اين مرحله تمايلي به استحمام ندارد و دوست دارد از خانوادهاش فاصله بگيرد.
گاهاً اگر به پول دسترسي نداشته باشد عمل ارتکاب به جرم و خلاف از او سر ميزند و نسبت به مسائل مادي و معنوي بي علاقه ميگردد و صرفاً به فکر برطرف کردن نياز هميشگي خود يعني تأمين مواد مصرفي است.
در مرحله پاياني که همان مرحله سوم است و اعتياد فرد کاملاً پيشرفته ميشود معتاد قد و قامت خميدهاي پيدا ميکند و از نظر خانواده کاملاً طرد ميگردد و کارتن خوابي را آغاز ميکند و زماني که از کارتن خوابي خسته ميگردد بخاطر اينکه رفع خستگي کند با تملق گويي و چاپلوسي سعي دارد رضايت خانواده خود را جلب کند و اعتياد خود را به بهانه جوئي به ديگران نسبت دهد و به بيماري تمارض کند.
با اينکه معتاد ديگر آن هوش و حواس قبلي را ندارد فردي دروغگو ميشود. از نظر بهداشت دهان، دندان و لثهها کاملاً دچار بيماري و پلکها و دستهاي او لرزش پيدا ميکند، دچار اختلالات روحي، رواني و به انواع بيماريهاي مسري (ايدز، هپاتيت و سرطان) و مثانه و غيره مبتلا ميگردد.
نسبت به مصرف غذا بياشتها و کاملاً فردي بي اعتبار نسبت به جامعه، خانواده ميگردد، دوستي خوبي براي همنوع خود ميشود و کاملاً کارتن خواب که قابليت برگشت وي بسيار ضعيف و غير ممکن است.
سرهنگ بيات در ادامه صحبتهاي خود عوارض و روشهاي مصرف انواع مواد مخدر را به تفکيک بيان کرد
عوارض و روشهاي مصرف ماده مخدر ترياک
اولاً ترياک ماده مخدر مايل به سياه که بصورت شيره از گرز خشخاش گرفته ميشود و معتادان آن را به وسيله وافور، سيخ و سنگ، لولههاي کاغذي يا پلاستيکي و حل کردن در چاي مصرف ميکنند و سوختههاي ترياک را با جوشاندن و صاف کردن مجدداً به صورت شيره در ميآورند و آن را با نگاري مخصوص و يا خوردن مصرف ميکنند.
ابتدا فردي که ترياک مصرف ميکند دچار شعف و خوشبختي شده و حرکاتش آهسته و نرم مي شود و در اين مرحله فرد معتاد ميل زيادي به فعاليت جسماني دارد و کمتر احساس خستگي ميکنند.
پس از مدتي عوارض ناشي از آن ظاهر ميگردد مثلاً احساس نگراني، بيم و ترس بي خوابي و ناتواني جسمي و بياشتهايي در فرد معتاد ايجاد ميگردد و متعاقب آن يبوست، لاغري، ضعف، ناراحتي گوارشي و پوستي نظير خارش پوست، تنزل فشار خون، شکنندگي عروق، زردي صورت و پوست، لرزيدن دستها و پاها، ناراحتي عصبي، آب ريزش بيني، بي قراري، احساس سردي، اسهال و استفراغ، سردرد و خميازه بهدنبال آن بوجود ميآيد.
اين گونه معتادان که سالهاي متمادي مصرف ترياک دارند چنانچه خودش بخواهد و اراده کند ميتواند مجدداً به درون اجتماع و خانواده برگردد و زندگي و تولد تازهاي را شروع و خطاهاي گذشته را جبران کند.
عوارض و روشهاي مصرف ماده مخدر هروئين
هروئين يکي از مشتقات ترياک است که از 8 کيلوگرم ترياک يک کيلوگرم هروئين با تجزيه و تحليل موادهاي شيميايي به صورت گرد سفيد رنگ در لابراتوارهاي گسترده در نقاط مرزي کشورهاي افغانستان و پاکستان توليد و عرضه ميشود.
اين ماده مخدر به نام شيطان سفيد معروف است که قاچاقچيان به منظور 1- بالا بودن قيمت 2- حمل و جابجايي راحتتر 3- نداشتن بو در فصول سال خصوصاً گرما 4- به اصطلاح ايجاد تنوع در نوع موادمخدر 5- جاسازي راحتتر و غيره، آن را به بازار مصرف عرضه ميکنند که معتادان آن را به روشهاي لوله کاغذي، زرورق سيگار، زدن دماغي، تزريق بوسيله آمپول به اعضاي بدن (رگهاي دست، گردن) مصرف ميکنند.
اعتياد به آن عوارضي همانند مرفين دارد و مادهاي است مرگ آور و غير قابل برگشت که باعث وابستگي مغزي، افسردگي، تغييرات شخصيتي، کاهش علايق و انگيزهها، کاهش احساس مسئوليت، بي خوابي، کاهش وزن، خواب آلودگي، پرخاش گري، عفونت مغزي، بيماري مزمن مثل (ايدز، هپاتيت و ...)، تهوع، ناتواني در تخليه ادرار، خارش پوست و بيماريهاي قلبي عروقي ميشود که افراد معتاد به اين ماده مخدر بندرت قادر به ترک آن ميباشند و به مرور زمان بر اثر مصرف زياد رگهاي بدن فرد معتاد خشک شده و دچار مرگ ميگردند.
عوارض و روشهاي مصرف ماده مخدر مرفين
مرفين يکي ديگر از مشتقات ترياک بوده و آلکالوئيدي است که مخدر و ضد درد است و معمولاً شبيه به پودر سفيد و نخودي رنگ است که مورد استعمال معتادان کمتر قرار ميگيرد و بيشتر مصارف دارويي دارد و در بيمارستانها با نظارت کامل پس از تجزيه و تحليل بهصورت محلول در آمده و بصورت آمپول براي تسکين دردها مورد استفاده قرار ميگيرد. مصارف آن بسيار خطرناک و پس از مدتي منجر به مسموميت مزمن فرد ميشود.
اين مسموميت به صورت اختلالات جسمي و رواني ظاهر ميشود، نظير لاغري، رنگ پريدگي چهره، بياشتهايي، لرزش انگشتان، تپش قلب، کم خوابي، کاهش تمايلات جنسي و غيره ميگردد و معتادان اگر چنانچه دسترسي به اين آمپولها داشته باشند تمايل مصرف دارند و مثل هروئين در آنها اثر خواهد داشت و داروخانهها و بيمارستانها به هيچ وجه مجاز به فروش آن نبوده و کاملاً با نظارت و کنترل رياست بيمارستان و حراست آن و ديگر مسئولين مربوط انجام ميشود.
عوارض و روشهاي مصرف ماده مخدر حشيش
يکي ديگر از انواع مواد مخدر حشيش است که از بوته شاهدانه مؤنث بدست ميآيد. مادهاي است حنايي رنگ مايل به سبز که شيره آن را از بوتههاي شاهدانه مي گيرند و بصورت فشرده و تختهاي بسته بندي و به بازار مصرف عرضه ميکنند.
معتاداني که از اين مواد استفاده ميکنند افرادي هستند تقريباً افسرده که به جهت خروج از افسردگي و قرار گرفتن در حالات خوش اما زودگذر به مصرف اين ماده خطرناک گرايش پيدا ميکنند و کساني که سيگاري هستند بيشتر مصرف حشيش دارند زيرا يکي از ابزار استعمال حشيش و خرد کردن و ريختن آن در داخل توتون سيگار است.
عوارضي که ميتواند بواسطه مصرف حشيش در افراد بوجود آيد اختلال حافظه است که فرد مبتلا به آن بسيار کم حافظه ميشود.
ديگر عوارض آن بي توجهي به اطرافيان، تغيير رنگ در لبها و تغيير در صدا، تند شدن ضربان قلب، افزايش اشتهاي کاذب، بهم خوردن تعادل حرکتي، قرمزي چشم، از بين رفتن سلولهاي مغزي، بلند پروازي، بيماري تنفسي، اختلال رواني شديد، انسداد مجاري تنفسي، زياد را کم ديدن و کم را زياد ديدن، چرت گويي و صحبتهاي بي محتوا ضمناً افراد باسواد و دانشجويان بدون اطلاع از عوارض و عواقب مصرف آن در راستاي مصرف حشيش گرايش دارند که بايد اطلاع رساني و آموزشهاي پيشگيرانه ارائه شود.
عوارض و روشهاي مصرف ماده مخدر کوکائين
ديگر ماده مخدر و خطرناک کوکائين است که اين مواد هم جزء مشتقات ترياک نيست و در کشور کلمبيا از برگ درخت کوک گرفته ميشود.
برخلاف مرفين قشر مغز را تحريک کرده و سبب هيجان و حتي بيخوابي ميشود، اثر گذاري آن بين 4 تا 6 ساعت است و در اين حال فرد احساس سعادت و رضايت خاطر ميکند.
معمولاً توهمات جانبي سمعي و بصري در فرد بوجود ميآيد و بيشتر از قشر مرفه جامعه مصرف دارد طريقه استعمال آن بهصورت مالش در پوست صورت، بيني، استنشاق از طريق بيني و يا استعمال بوسيله لوله است و خطرناکترين ماده مخدر است.
مصرف کوکائين مسحور کنندهترين، فريبندهترين، مخربترين و خطرناکترين ماده مخدر است در بازار سياه شرق اشباع شده و از آمريکا در آمده است، ايجاد کابوس ميکند که اين امر غم و اندوهي فراوان عارض خانوادههاي آمريکايي کرده است.
در حال حاضر کوکائين را در تنقلات، آدامسها و ساير خوردنيها به مصرف ميرسانند و در مدارس کشورهاي اروپايي رواج بسياري دارد بصورتي که براي مدارس پليس مدارس گزينش کردهاند و اتفاقاتي که اخيراً در کشور آمريکا از قبيل حمله به مدارس و قتل و عام دانش آموزان اتفاق ميافتد بيشتر بر اثر مصرف اين ماده خطرناک است.
کوکائين در کشورهاي اروپايي به کراک معروف است ولي در ايران کراک از هروئين فشرده است و مصرف بيش از حد کوکائين جنون ايجاد ميکند و خودکشي در پي خواهد داشت مثلاً مارادونا که در زمره بهترين ورزشکاران بود بهعلت مصرف کوکائين براي او محافظ گذاشتهاند و در جمع ورزشکاران رواج زيادي دارد.
يکي از تستهايي که روي ورزشکاران انجام ميدهند دوپينگ است که در مراحل اوليه مصرف انرژيزا و سپس به مرور زمان تخريب آن آغاز ميگردد.
عوارض و روشهاي مصرف کراک
يکي ديگر از مواد مخدرهاي بسيار خطرناک که بهنام کراک يا هروئين فشرده در ميان مصرف کنندگان و معتادان رواج دارد مادهاي است شيميايي و داراي مرفين که برخلاف هروئين که پودر است اين ماده مخدر فشرده و بصورت خردههاي کشک است و تأثير مستقيم آن بر سيستم مغزي بسيار زياد ميشود و کساني که به اين ماده مخدر مبتلا ميگردند برگشت آن به درون جامعه و بهبودي بسيار کم است.
قاچاقچيان بخاطر داشتن سود بالا، سادگي در حمل و نقل آن، نداشتن بوي زياد و سهولت در مصرف آن مبادرت به عرضه اين ماده بسيار خطرناک ميکنند و حتي در داخل کشور هم توسط سوداگران مرگ درست ميکنند و در اختيار مصرف کنندگان قرار ميدهند و عوارض ناشي از آن عبارتند از زخمهاي زياد، ايدز، هپاتيت، کاهش وزن و لاغري، تغيير در چهره و رفتار، بيغيرتي و بيارادگي و در نهايت خودکشي و مرگ.
در حال حاضر مصرف کراک بيشتر در جوانان کم سن و سال بهروز کرده به خاطر سادگي در مصرف آن و عدم بوي خاص که بوسيله فندک و لوله و سنجاق مورد استفاده قرار ميگيرد.
ضمناً معتادان بهخاطر اينکه مصرف کراک نياز به جا و مکان ندارد و خيلي سريع از نظر خماري ارضاء ميگردند بيشتر گرايش به مصرف آن دارند.
عوارض و روشهاي مصرف آمپول و قرصهاي روانگردان
معتاداني که مصرف قرصها و آمپولهاي روانگردان دارند در مجالس و پارتي شرکت ميکنند و چراغها را خاموش ميکنند نورهاي چشمکي در تاريکي ايجاد ميکنند و در حالتي قرار ميگيرند که در اثر هيجان و شادي مفرط حالت تشنج و پرتاب کردن خود از بلندي و جاهاي خطرناک مثل خودرو دست ميزنند.
اين افراد با اعمال خطرناک مثل قتل زن و بچه و بستگان و دوستان خود که پس از از خارج شدن از حالت هيجان و شادي مفرط متوجه ميشوند که مرتکب جنايت شدهاند.
مصرف آمپولهاي نورجيزک باعث تورم بيش از حد و ترکيدگي پوست بدن و نهايتا زخمهاي شديد و بدخيم و خوب نشدني و نهايتاً دچار مرگ ميشود.
ضمنا تهيه و توزيع اين آمپولها و قرصها به شکلهاي مختلف امکان پذير بوده و سپس در دسترس جوانان با بهانههاي ترک اعتياد قرار ميگيرد.
عوارض و روشهاي مصرف شيشه
شيشه مادهاي است کلاً شيميايي فاقد مرفين که در چند مرحله بوسيله قرصهاي آنتي هيستامين يا افدرين، يد، آب مقطر، متانول يا اتانول، فسفر رنگي و ساير مواد شيميايي تهيه و بصورت ريزههاي شکر و نبات و خرده شيشههاي ظروف بلوري ساخته ميشود.
بهعلت سهولت در مصرف متاسفانه امروز جايگزين مواد مخدر سنتي شده است و بيشتر در قشر جوان و دختران کم سن و سال و دانشجويان رواج پيدا کرده است.
اين ماده مخدر بهوسيله فندک اتمي و پايپهاي شيشهاي خيلي ساده مورد استفاده معتادان قرار ميگيرد و عوارضي از قبيل کم خوابي طولاني، کم اشتهايي، از دست دادن حافظه، اختلالات فکري روحي رواني و عصبي، نداشتن اراده، غيرت، شرف، پرحرفي، چرتگويي، بزرگبيني و کوچک بيني دارد.
همچنين تحمل شرکت در مهمانيهاي طولاني، تب و لرز، توهم و شک و ترديد در تمام زمينهها مثلاً خيانت همسر و ساير افراد نسبت به وي ايجاد احساس در درون وي مبني بر تهديد و تعقيب او توسط دشمنان، جنون و ديوانگي و ساير توهماتي ديگر به عنوان مثال ارتباط با ائمه و امام زمان و در نهايت خود کشي است.
گفتوگو از حسن عليمرداني
منبع خبرگزاري فارس